WEGWIJS in de GRIEKSE KRUIDEN
De Magie van Griekse Kruiden
Griekenland, een land doordrenkt van geschiedenis en tradities, staat bekend om zijn rijke flora en kruiden met eeuwenoude helende eigenschappen. De Griekse kruiden werden al door Hippocrates, de vader van de geneeskunde, geprezen om hun therapeutische waarde. Tegenwoordig worden ze wereldwijd gewaardeerd voor hun unieke aroma, veelzijdigheid in de keuken en natuurlijke geneeskracht. Hier zijn enkele categorieën van Griekse kruiden, ingedeeld op basis van hun doel en gebruik.
Griekse kruiden kunnen worden gebruikt als thee, specerij of in aromatherapie. Hun krachtige werking en heerlijke smaak maken ze onmisbaar in elk huishouden. Geniet dagelijks van de natuur op je bord of in je kopje en ontdek de rijke tradities en helende krachten van Griekse kruiden. Zoals de Grieken zeggen:
"Pan metron ariston" – Alles met mate is perfect.
KOULA BARYDAKIS
Koula Barydakis, cookbook author and chef, teaches us about the traditional herbs of the Mediterranean Diet and their healing properties.
THE HEALING HERBS OF CRETE
Herbs are an extremely important part of the Mediterranean Diet. In Greece, herbs grow wild pretty much everywhere. Hiking in the mountains, the smell of the wild herbs is almost intoxicating. When you see how many wild herbs there are, it’s not a surprise that the people from this area of the world have been using herbs in their cooking for thousands of years. Besides growing wild, people in the Mediterranean have potted herbs in their house and balconies. This makes it easy to quickly pick fresh healing herbs and incorporate them into your recipes. Depending on where you live you can easily grow fresh herbs used in Mediterranean cooking. Just simply picking some basil and mint, and adding them to a salad adds amazing freshness, flavor, and health benefits. Not only is it nice to have fresh herbs available during the warmer months, you can easily dry them to use in the winter. For example, at my house we dry mint and rosemary to use in a plethora of Mediterranean recipes during the winter. If you’re trying to eat the Mediterranean diet and you’ve never grown fresh herbs before, you’ll be amazed at how having some fresh herbs to pick will enhance your Mediterranean salads and cooking all year long.
Koula Barydakis
Basilicum
Latijnse naam en andere benamingen
Basilicum staat bekend onder de Latijnse naam: Ocimum basilicum. Dit veelzijdige kruid kent wereldwijd verschillende namen:
- Engels: Basil
- Frans: Basilic
- Duits: Basilikum
- Grieks: Βασιλικός (Vasilikós)
- Italiaans: Basilico
- Chinees: 罗勒 (Luólè)
- Arabisch: ريحان (Raiḥān)
De oorsprong van de naam “basilicum” ligt in het Griekse woord “βασιλεύς” (basileus), dat "koning" betekent. Dit benadrukt de waardering voor het kruid sinds de oudheid.
Afkomst en huidige teelt
Basilicum vindt zijn oorsprong in tropisch Azië, met name in India, en heeft een lange geschiedenis in de Zuid-Aziatische cultuur. Door handel en verspreiding bereikte het het Middellandse Zeegebied en werd het een essentieel ingrediënt in verschillende keukens.
Tegenwoordig wordt basilicum wereldwijd geteeld. De belangrijkste teeltgebieden zijn:
- Europa: Italië, Frankrijk, en Spanje.
- Afrika: Egypte en Marokko.
- Azië: India, Thailand en Vietnam.
- Amerika: Verenigde Staten en Mexico.
In warmere klimaten groeit basilicum het beste, maar het kan ook in koudere regio's worden gekweekt in kassen of als potplant.
Relatie met Griekenland en de Griekse keuken
Basilicum heeft een speciale band met Griekenland. De Griekse naam "Βασιλικός" betekent letterlijk "koninklijk kruid". Basilicum wordt in de Griekse cultuur niet alleen culinair, maar ook spiritueel gewaardeerd. Het kruid heeft volgens een legende gegroeid bij het graf van Christus, wat het een heilig karakter geeft.
In de Griekse keuken is basilicum een belangrijk ingrediënt. Het wordt vaak gebruikt in traditionele gerechten zoals:
- Keftedes (Griekse gehaktballetjes), waar het de smaak verdiept.
- Fasolada (bonensoep), waar het aroma toevoegt.
- Salades en marinades, vooral in combinatie met olijfolie en citroen.
Smaak en gebruik
Basilicum heeft een zoete, kruidige smaak met een licht peperige ondertoon. Het aroma is fris en sterk, wat het een geliefd kruid maakt in vele keukens. De Griekse variëteit, Ocimum minimum (ook wel Griekse basilicum genoemd), heeft een intensere smaak en kleinere blaadjes dan de klassieke Italiaanse variant.
Toepassingen in de keuken:
- Het hoofdingrediënt in pesto, samen met pijnboompitten, knoflook, Parmezaanse kaas en olijfolie.
- Toegevoegd aan salades, zoals caprese (met mozzarella, tomaat en balsamicoazijn).
- Als topping voor pizza’s, zoals de beroemde Pizza Margherita.
- In Aziatische keukens wordt basilicum gebruikt in curry’s, wokgerechten en soepen.
- In mediterrane stoofschotels en sauzen.
Medicinaal gebruik: Basilicum wordt al eeuwenlang gebruikt voor zijn gezondheidsvoordelen. Het heeft ontstekingsremmende, antioxidante en antibacteriële eigenschappen. Het helpt bij spijsverteringsklachten en wordt vaak gebruikt in kruidentheeën om stress te verminderen.
Niet-culinair gebruik: In sommige culturen wordt basilicum als sierplant gebruikt vanwege de symboliek van geluk en bescherming.
Nuttige tip
Basilicum verliest zijn smaak en aroma wanneer het wordt blootgesteld aan hoge temperaturen. Voeg het daarom altijd op het laatste moment toe aan warme gerechten om de volle smaak te behouden. Wil je basilicum vers houden? Bewaar de stengels in een glas water, alsof het bloemen zijn, en dek het geheel losjes af met een plastic zak.
Met zijn rijke geschiedenis, unieke smaak en veelzijdigheid is basilicum een kruid dat een ereplaats verdient in elke keuken!
Bieslook
Latijnse naam en andere benamingen
De Latijnse naam van bieslook is Allium schoenoprasum. Het behoort tot de lookfamilie (Alliaceae) en is nauw verwant aan uien, knoflook en prei. Dit veelzijdige kruid heeft verschillende namen in andere talen:
- Engels: Chives
- Frans: Ciboulette
- Duits: Schnittlauch
- Grieks: Σχοινόπρασο (Schoinópraso)
- Italiaans: Erba cipollina
- Chinees: 韭菜 (Jiǔcài)
- Arabisch: الثوم المعمر (Al-Thūm Al-Maʿmur)
Afkomst en verspreiding
Bieslook is een van de oudste gekweekte kruiden en komt oorspronkelijk uit de gematigde streken van Europa, Azië en Noord-Amerika. Het werd al in de Middeleeuwen gebruikt in Europa, zowel culinair als medicinaal. Bieslook groeit van nature in bergachtige gebieden, graslanden en rivieroevers.
Tegenwoordig wordt bieslook wereldwijd geteeld, vooral in:
- Europa: Nederland, Duitsland, Frankrijk en Scandinavië.
- Azië: China, Japan en India.
- Noord-Amerika: Verenigde Staten en Canada.
Het groeit uitstekend in gematigde klimaten en is een favoriet in kruidentuinen vanwege zijn gemakkelijke teelt en veelzijdigheid.
Relatie met Griekenland en de Griekse keuken
Hoewel bieslook niet van oudsher een veelgebruikte plant is in de traditionele Griekse keuken, heeft het toch een subtiele plek gevonden in moderne Griekse gerechten, vooral door de invloed van de internationale keuken. In Griekenland wordt het soms gebruikt als een mild alternatief voor ui of knoflook in lichte salades, visgerechten of eiergerechten, zoals strapatsada (roerei met tomaat). Het wordt gewaardeerd om zijn verfijnde smaak die niet overheerst.
De naam "Schoinópraso" in het Grieks betekent letterlijk "grasachtige prei," verwijzend naar de dunne, grassige bladeren.
Smaak en gebruik
Bieslook heeft een milde, ui-achtige smaak met een hint van knoflook. Het is verfijnder en zachter dan gewone ui, waardoor het gerechten een subtielere diepte geeft.
Culinair gebruik:
- Verse garnering: De fijngesneden stengels worden vaak over salades, soepen, eieren, aardappelen of roomkaas gestrooid.
- Ingrediënt in sauzen: Bieslook wordt vaak gebruikt in dressings, zoals vinaigrette, of in kruidenboter.
- Aromatische toevoeging: Het is een klassiek onderdeel van de Franse kruidenmix "fines herbes", samen met peterselie, dragon en kervel.
- Bij vlees of vis: Bieslook wordt gebruikt om de smaak van lichte vlees- of visgerechten te versterken, zonder ze te overheersen.
- Bij zuivel: Het gaat perfect samen met zachte kazen, zure room en yoghurt.
Medicinaal gebruik: Bieslook is rijk aan vitamine C, A en K, evenals antioxidanten. Het wordt traditioneel gebruikt om de spijsvertering te ondersteunen en het immuunsysteem te versterken.
Teelt en onderhoud
Bieslook is een meerjarige plant en groeit gemakkelijk in gematigde klimaten. Het kan zowel in volle grond als in potten worden gekweekt. De plant gedijt in goed doorlatende, vruchtbare grond en heeft veel zonlicht nodig.
Nuttige tip
Om bieslook vers te houden, knip je de stengels bij en zet je ze in een glas water. Als je veel bieslook hebt, kun je het invriezen: snijd het fijn en vries het in porties in een luchtdichte verpakking. Bevroren bieslook behoudt zijn smaak en is perfect voor warme gerechten.
Met zijn milde smaak, eenvoudige teelt en brede toepasbaarheid is bieslook een onmisbaar kruid in de keuken!
